زوال دادرسی و دعوا

زوال دادرسی و دعوا

زوال دادرسی و دعوا ،زوال دعوا به معنای زائل شدن دادرسی ای می باشد که خواهان با اقامة دعوا موجب شروع آن شده است.دعوا در حقوق ایران در بعضی مواد قانونی در مفهوم اخص یعنی حق مراجعه به مراجع صالح و در مواد دیگری به مفهوم اعم یعنی دادرسی یا محاکمه آمده است.در نتیجه با زوال دادرسی دعوا به مفهوم اخص یعنی حق مراجعه به مراجع صالح الزاماً زائل نمی شود.

زوال دعوا در معنای اخص

با زوال حق مراجعه به مراجع صالح،دادرسی نیز زائل و قرار سقوط دعوا صادر می شود.زوال دعوا به معنای اخص ممکن است به علت زوال حق مورد مطالبه باشد و یا در حقوق غیرقابل انتقال،ناشی از فوت یکی از اصحاب دعوا باشد.برای مثال در دعوای تمکین هرگاه هریک از خواهان (زوج) یا خوانده فوت نماید،دعوای تمکین زائل می شود.

صدور رأی قاطع

صدور این رأی اعم از حکم یا قرارهای قاطع،به دادرسی پایان می دهد و البته هرگاه رأی قاطع به صورت حکم باشد و قطعی شمرده شود و یا قطعیت یابد موجب زوال دعوا به معنای اخص یعنی حق مراجعه به مراجع صالح نیز می شود.

نکته

رأی قاطع مورد اشاره رأیی است که پس از انجام دادرسی و اعلام ختم آن صادر می شود،بی آنکه در جریان آن در ارادة خواهان نسبت به ادامة جریان دادرسی و گرفتن حکم خللی وارد شود.

ترک دادرسی توسط خواهان

در مقررات سابق یکی از اسباب زوال دادرسی پیگیری نکردن یا ترک دادرسی توسط خواهان یا پژوهش خواه در مدت های معین است؛اما در قانون جدید زوال دادرسی ناشی از پیگیری نکردن دعوا به وسیلة خواهان صریحاً پیش بینی نشده است. در عین حال از یک سو زوال دادرسی و حتی دعوا به علت پیگیری نکردن دعوا،در بعضی مقررات خاص پیش بینی شده است.

عدم همکاری خواهان با دادگاه

همکاری نکردن خواهان با دادگاه علی رغم دستور دادگاه،در مواردی موجب می شود که به دادرسی پیش از پایان عادی آن خاتمه داده شود.بعضی از موارد صدور قرارهایی مانند رد دادخواست،ابطال دادخواست و قرار رد دعوا از این قبیل می باشند.

تسلیم شدن به ادعای رقیب

بر اساس اصول کلی تسلیم شدن خوانده به دعوای خواهان معمولاً در قالب اقرار ظاهر می شود که اگر این اقرار کلی باشد می تواند منجر به صدور حکم علیه او شود و اگر اقرار جرئی باشد و خواهان با تراضی با خوانده نیز به همان میزان راضی شود،می تواند منجر به تنظیم گزارش اصلاحی گردد.اما اگر خواهان به ادعای خوانده تسلیم شود،ممکن است از دعوای خود به کلی چشم پوشی کند  و یا اگر جزئی است به سازش راضی شود.

زوال دادرسی به سبب استرداد دادخواست

استرداد دادخواست به معنای اعراض از آثار دادخواست است که می تواند صریح یا ضمنی باشد و در نتیجه با استرداد دادخواست و پذیرش آن،دادخواست یا پیوست های آن به دادخواست دهنده پس داده نمی شود بلکه تقدیم دادخواست کأن لم یکن می شود.

مقطع استرداد دادخواست

سابقاً در دادرسی اختصاری مقطعی که دادخواست دهنده می توانست دادخواست را پس بگیرد صریحاً تعیین نشده بود اما وفق قانون جدید آیین دادرسی مدنی،خواهان می تواند تا اولین جلسة دادرسی دادخواست خود را مسترد نماید.همچنین وکیل خواهان در صورتی می تواند دادخواست را پس بگیرد که این امر در وکالتنامة او تصریح شده باشد.

پذیرش استرداد دادخواست

این پذیرش مشروط به رضایت خوانده نشده است و بنابراین با استرداد دادخواست ،دادگاه در صورتی که در مقطع قانونی انجام شده باشد،قرار ابطال دادخواست را صادر می نماید که این قرار از تمام جهت همان آثاری را دارد که قرار مزبور در سایر موارد دارد و شکایت از آن مشمول قواعد عام طرق شکایت از آرا می باشد.

قرار ابطال دادخواست دعوا به معنای اخص را زائل نمی نماید؛

صدور چنین قراری اگرچه موجب زوال دادرسی می شود اما حتی اگر قطعی شود،اعتبار امر قضاوت شده ندارد و خواهان علی القاعده می تواند دعوا را از نو اقامه کند؛اما باید دادخواست جدیدی را با رعایت تمامی شرایط قانونی از جمله پرداخت هزینة دادرسی تقدیم کند.

معرفی وکیل از جانب خوانده

هرگاه در زمان استرداد دادخواست ،خوانده وکیل معرفی نموده باشد،از آنجایی که حق الوکالة قرار ابطال دادخواست پیش از پاسخ و دفاع از دعوا ربع حق الوکالة مرحلة نخستین تعیین شده است،باید پذیرفت که دادگاه به درخواست خوانده باید خواهان را به پرداخت این خسارت دادرسی محکوم نماید.

استرداد دادخواست تجدیدنظر

در قانون مقطع استرداد دادخواست تجدیدنظر تعیین نشده است و موافقت طرف مقابل نیز در هر مقطعی که باشد شرط استرداد قرار داده نشده است.علت آن محدود بودن مهلت تجدیدنظر است و اینکه قرار ابطال دادخواست زوال دعوای تجدیدنظر را در پی داشته و در نتیجه رأی تجدیدنظر خواسته که علیه تجدیدنظر خواه بوده قطعی می شود.

استرداد دادخواست فرجامی

این مسئله در قانون پیش بینی نشده است اما با توجه به اصول کلی باید پذیرفت که فرجام خواه می تواند دادخواست فرجامی را مسترد نماید؛در اینصورت احکام و آثار استرداد دادخواست تجدیدنظر بر آن مترتب می شودو از جمله مناسب ترین رأیی که در پی پذیرش استرداد صادر می شود،قرار ابطال دادخواست فرجامی خواهد بود.

استرداد دادخواست اعتراض ثالث

این نوع استرداد تنها تا اولین جلسة دادرسی امکان پذیر است به علت نامحدود بودن مهلت اعتراض ثالث. بنابراین معترض ثالث می تواند تا اولین جلسة دادرسی دادخواست خود را مسترد کند که در اینصورت قرار ابطال دادخواست صادر می شود.

استرداد دادخواست اعادة دادرسی

با توجه به محدود بودن مهلت اعادة دادرسی آثار و احکام استرداد دادخواست تجدیدنظر در این مورد نیز اعمال خواهدشد.

دفتروکالت وکیل الرعایا

موسسه حقوقی وکیل الرعایا به وسیله وکلای مجرب، وکلای پایه یک دادگستری و همچنین وکلای کانون دادگستری این توان را در خود می بیند که دعاوی کلیه امور ذیل را در استان البرز، بپذیرد:

دعاوی حقوقی شامل:  دعاوی ملکی و املاک، رفع تصرف عدوانی، خلع ید، تخلیه، حکم جلب، وصول مطالبات، الزام به سند، توقیف اموال  دیگر دعاوی مربوطه.دعاوی خانوادگی شامل طلاق، طلاق توافقی، نفقه، عدم تمکین، حضانت، مهریه، فسخ نکاح و دیگر دعاوی مربوطه.دعاوی کیفری شامل خیانت در امانت، قتل، ضرب وجرح. جعل اسناد، استفاده از سند مجعول، سرقت. فروش مال غیر، کلاهبرداری.دیگر دعاوی مربوطه.و همچنین کلیه دعاوی حقوقی کیفری  و خانوادگی ثبتی تنظیم لایحه جهت دادگاه های بدوی. تجدید نظر، دیوان عالی کشور و طرح شکایت در کلیه دعاوی و تنظیم قرارداد مالی خرید و فروش و املاک، دیه. بیمه مشارکت، طلاق توافقی در تهران و کرج ثبت شرکت و تغییرات شرکتها. ثبت برند و ثبت علامت تجاری را در دفترمشاوره حقوقی درکرج  انجام دهد.