انواع شرکت های تجاری و تفاوت بین آنها
انواع شرکت های تجاری و تفاوت بین آنها ،قانون تجارت ایران هشت نوع شرکت تجاری را پیشبینی کرده است که عبارتند از: شرکت سهامی عام، شرکت سهامی خاص، شرکت با مسئولیت محدود، شرکت نسبی، شرکت تضامنی، شرکت مختلط سهامی، شرکت مختلط غیر سهامی، و شرکتهای تعاونی. انواع شرکت های تجاری و تفاوت بین آنها دراین مقاله حقوقی بصورت خلاصه و مفید توضیح داده شده است.
دراین مطلب ما به موضوع شرکت های تجاری میپردازیم و انواع فعالیت های تجاری آشنا می شویم.
شرکت سهامی عام
شرکت سهامی عام، شرکتی است بازرگانی که سرمایهی آن به سهام تقسیم شده و بخشی از این سرمایه از طریق فروش سهام به مردم تأمین میشود.به این صورت که مؤسسان شرکت میتوانند برای تشکیل سرمایهی شرکت، با انتشار اوراق پذیرهنویسی، اشخاص ثالث یعنی مردم را در تأمین سرمایه سهیم کنند.
در شرکت سهامی عام، تعداد سهامداران نباید از پنج نفر کمتر باشد و مسئولیت سهامداران، محدود به مبلغ اسمی سهام آنهاست. این معنا که در آن شرکا تا میزانی که سهم قبول کردهاند. مسئول هستند و اضافه بر آن مسئولیتی ندارند. و اگر شرکت به نحوی متضرر گردید که مبلغی هم بدهکار شد. صاحبان سهام ملزم به پرداخت دیون شرکت نخواهند بود. مثلاً شرکتی که سرمایهی آن دو میلیون ریال است اگر ورشکست شود به نحوی که پانصد هزار ریال کسر بیاورد. طلبکاران حق مطالبه از شرکا را نخواهند داشت. زیرا شخصیت و اعتبار شرکا به هیچ وجه در شرکت دخالتی ندارد. در این شرکت، عبارت «سهامی عام» باید قبل از نام شرکت یا بعد از آن، بدون فاصله با نام شرکت در کلیهی اوراق و اطلاعیهها و آگهیهای شرکت به طور روشن و خوانا قید شود.
شرکت سهامی خاص
شرکت سهامی خاص شرکتی است که تمام سرمایهی آن توسط مؤسسین شرکت تأمین شده است. این شرکت از حداقل سه شریک تشکیل میشود و ویژگی بارزش این است که صاحبان سرمایه، که به سهامدار تعبیر میشوند.دارای اوراق سهم هستند .در این نوع شرکت، سرمایه به سهام مساوی تقسیم شده و هر شریک مالک تعدادی از این سهام است. در چنین صورتی، هر یک از شرکا، مالک تعدادی سهم است و میتواند تعدادی از آنها را به کسانی که میخواهد منتقل کند. علی الاصول، این انتقال آزاد است و این امر، از دیگر خصایص عمده شرکت سهامی خاص به شمار می رود. شرکت سهامی خاص دو ویژگی دیگر نیز دارد.
اول اینکه در آن، مسئولیت سهامداران محدود به مقدار سهام آنهاست، چیزی که در مورد شرکت با مسئولیت محدود نیز صادق است. دوم اینکه مؤسسان شرکت، یعنی شرکای اولیه آن، نمیتوانند با پذیرهنویسی، یعنی با مراجعه به عموم مردم، سرمایه شرکت را تأمین کنند و آورندگان سرمایه فقط خود مؤسسان هستند.
شرکت با مسئولیت محدود
این شرکت نیز از حداقل دو شریک تشکیل میشود. ولی در آن، برخلاف شرکتهای تضامنی و نسبی، مسئولیت شرکا در قبال طلبکاران شرکت محدود به آوردهی آنها در شرکت است .
پس شرکت با مسئولیت محدود این امتیاز عمده را برای شرکا دارد که مسئولیت آنها را در عملیات شرکت محدوده به آوردهی آنها در شرکت میکند.
کافی است که دو نفر شریک وجود داشته باشند تا شرکت، با جمع شرایط دیگر، تشکیل شود .اداره کردن شرکت با مسئولیت محدود نیز آسانتر است و معمولاً توسط یک یا دو مدیر انجام میشود. در حالی شرکت سهامی لااقل باید یک هیئت مدیرهی سه نفره داشته باشد.در شرکت با مسئولیت محدود، نهاد کنترل کننده وجود ندارد، مگر آنکه تعداد شرکا از دوازده نفر بیشتر باشد که در این صورت، تشکیل یک هیئت نظار یا هیئت بازرسان ضروری است.
شرکت نسبی
شرکت نسبی شرکتی است که برای امور تجاری تحت عنوان اسم مخصوصی بین دو یا چند نفر تشکیل و مسئولیت هریک از شرکا به نسبت سرمایهای است که در شرکت گذاشتهاند.اگر طلبکاران به شرکت مراجعه کنند و شرکت قادر به پرداخت تمامی دیون خود به طلبکاران نباشد، طلبکاران میتوانند بقیهی طلب خود از شرکت را از شرکا بگیرند؛ اما چون مسئولیت شرکا تضامنی نیست، طلبکاران فقط یک چهارم از مطالبات خود را از هر شریک میگیرند و برای سه چهارم دیگر باید به سه شریک دیگر مراجعه کنند.
شرکت تضامنی
تعداد حداقل شرکا در این شرکت ۲ نفر است که هردو «شریک ضامن» نام میگیرند. خصوصیت تعهد شرکای ضامن این است که هریک از آنان مسئول پرداخت تمام طلب شرکت در مقابل طلبکاران است . مسئولیتش به آوردهای که به شرکت آورده، محدود نمیشود .به عبارت دیگر اگر دارایی شرکت برای تأدیه تمام قروض شرکت ناکافی باشد.هریک از شرکا مسئول پرداخت تمام قروض است درنتیجه باید اذعان داشت که مسئولیت شریک علاوه براینکه شخصی است. تضامنی نیز هست یعنی هر شریک مسئول پرداخت تمام دیون شرکت است.اگر طلبکاران شرکت تضامنی نتوانند با مراجعه به شرکت، طلب خود را دریافت کنند. میتوانند پس از انحلال شرکت به شریک مراجعه کنند و شریک باید از دارایی شخصی خود طلب طلبکاران را بپردازد.کافی است که شخص ثابت کند طلبکار شرکت بوده و طلبش پرداخت نشده تا بتواند پس از انحلال شرکت بهطور مستقیم به شرکا مراجعه کند.
شرکتهای مختلط
گاهی در عمل دیده میشود که شرکتهای سرمایهای یعنی شرکتهای سهامی یا شرکت مسئولیت محدود با شرکتهای ضمانتی یعنی هریک از شرکتهای تضامنی یا نسبی، با یکدیگر مخلوط شده و نوع دیگری از شرکت پیدا میشود. به این طریق که یک یا چند شریک ضامن و یک یا چند شریک که مسئولیت آنها محدود است هر دو در شرکت واحدی دارای سهم میشوند.بیشتر در مواردی که تاجری احتیاج به پول دارد و نمیخواهد قرض کند چند شریک در شرکت خود وارد میکند و مسئولیت آنها را به میزان سرمایهی محدود میسازد و خود تمام تعهدات شرکت را ضمانت میکند.
انواع شرکتهای مختلط:
الف) شرکت مختلط غیرسهامی: در آن شرکاء ضامن با شرکاء با مسئولیت محدود هر دو جمع می شوند و شرکاء ضامن به طریق شرکت تضامنی و شرکاء دیگر به طریق شرکت با مسئولیت محدود رفتار می نمایند.
ب) شرکت مختلط سهامی: این نوع شرکت از شرکت تضامنی و سهامی خاص تشکیل شدهاست. دارای دوگونه از شرکاء است. یک یا چند نفراز شرکا که در مقابل طلبکاران و سایر اشخاص دارای مسوولیت تضامنی هستند . عده دیگری از شرکاء که سهامدار نام میگیرند و مسوولیتشان محدود به آوردهشان است.
شرکتهای تعاونی
نوع دیگری از شرکتهای تجارتی که سرمایه و ضمانت شرکا در آن تأثیر زیادی ندارد. بلکه تعداد شرکا و اکثریت آنها مؤثر است شرکتهای تعاونی هستند. شرکتهای تعاونی -در یک تقسیمبندی- به دو دستهی تجاری و غیرتجاری تقسیم میشوند.
به این معنا که اگر موضوع فعالیتشان تجاری باشد. شرکت تعاونی نیز تجاری تلقی میشود .شرکت تعاونی نیز غیرتجاری تلقی میشود. این شرکتها انحصاراً تابع قانون بخش تعاونی هستند و تنها تصفیه هنگام انحلال شرکت تابع مقررات تصفیه در قانون تجارت است. شرکت تعاونی شرکتی است که به منظور بهبود وضع اقتصادی شرکا و تأمین حوائج آنها تشکیل میشود. بنابراین اگر وضع اقتصادی نامناسب، مخارج بالا، بازار کساد، تأمین حوائج زندگی و پیدا کردن کار دشوار باشد.
هرگاه کشاورزان و ارباب صنایع نتوانند کالا یا متاع خود را به علت احتیاج به پول در بازار به قیمت خوب بفروشند . ناچار شوند فرآوردههای خود را روزانه به بهای کمتر یا با فروش سلف به ثمن بخش به دلالان و یا سودپرستان واگذار کنند. سپس کالای جمع شده را به قیمت خوب و در بازارهای دنیا میفروشد.و وجه آن را پس از کسرِ سودِ بسیار نازل به شرکا میپردازد.در شرکت تعاونی سرمایه و نفوذ اشخاص نقش مهمی ندارد . شرکا هر قدر سرمایه داشته باشند بیش از یک رأی نخواهند داشت و سود هم به نسبت سرمایه تقسیم نمیشود. در این شرکتها عمده سرمایه شرکت، فعالیت اشخاص عضو است.
ارتباط باما
وکلای پایه یک خبره و با تجربه با پیشینهای درخشان در ارائه مشاورههای موثر حقوقی و انجام موفقیت آمیز پروندههای متعدد…درخدمت شما عزیزان هستند.
شماره تماس : 09129724226 – 02634457718
آدرس : تهران ، میدان الغدیر ، کوچه شهرک شهدا ، روبروی مرکز جراحی مهر ، پلاک 8 ، طبقه 4
آدرس کرج : کرج ، کوی کارمندان شمالی ، پل شهید بهشتی ، بلوار آزادی ( سه راه گوهردشت ) پلاک 17 ، طبقه 7 ، واحد
آدرس وبسایت : vakiloroaya.com
آدرس ایمیل : info@vakiloroaya.com
آدرس اینستاگرام : _vakiloroaya_
وکلای پایه یک دادگستری آقایان میثم شفیعی (درکرج) و رضاشریفی اردانی (درتهران)
منبع : وکیل الرعایا
- ۹۹/۰۶/۲۷