سبب های تشدید مجازات

سبب های تشدید مجازات

سبب های تشدید مجازات کیفیات و اوصافی است که قانونگذار تعیین کرده و دادرس به محض احراز آن ها به حداکثر و یا بیش از حداکثر مجازات مقرر در قانون برای همان جرم حکم می دهد.

سبب های مختص جرم خاص

سبب های مذکور اگر اوضاع و احوالی مقارن جرمی خاصی باشد ، دادگاه مکلف به تشدید مجازات است . در اینصورت تشدید مجازات قرینه عذرهای قانونی در تخفیف مجازات ها است. ولی اگر مختص جرم خاصی نباشد ، بلکه کیفیاتی عام باشد که هرگاه با هر جرمی مقارن گردد ، شرط شدید مجازات آن جرم به حساب آید ، در اینصورت دادرس به حکم قانونگذار ناگزیر از تشدید مجازات به میزان مقرر در قانون است.

جهات عام تشدید

از جمله جهات عام تشدید ، یکی تعدد جرم و دیگری تکرار جرم است ؛ به بیانی دیگر اسباب تشدید مجازات در یک طبقه بندی به دو دسته عام و خاص تقسیم می شوند ؛ در این مقاله قصد بررسی کیفیات مشدد خاص را داریم که به دو دسته کیفیات مشدد عینی و شخصی طبقه بندی می شوند.

کیفیات مشدد عینی

کیفیات مذکور وقایعی خارجی است که اگر با افعال مادی جرم همزمان گردد بر حدت و خطرناکی آن می افزاید . مصادیق عینی بسیار متنوع است؛ از جمله به کیفیاتی از این قبیل می توان اشاره کرد:

تعدد مجرم با سبق تصمیم

مقصود اقدام مجرمانه دو یا چند تن با توطئه قبلی است ؛ به عنوان مثال می توان به قانون کیفر بزه های مربوط به راه آهن اشاره کرد که بیان داشته است : هرگاه بزه های مدنظر این قانون در اثر توطئه و تبانی دو نفر یا بیشتر انجام یابد ، یک ثلث از کیفری که قطع نظر از تبانی برای مرتکب منظور می شود ، به کیفر افزوده خواهد شد جز در مورد اعدام که مرتکب به همان کیفر محکوم می شود.

عنف و آزار و جرح

اذیت و آزار اگر به ضرب و جرح منتهی شود ، بر وخامت جرم بیشتر می افزاید. برای مثال هرگاه سرقت مقرون به آزار باشد و یا سارق مسلح باشد به حبس از 3 ماه تا 10 سال و شلاق تا 74 ضربه محکوم می شود و اگر جرحی نیز واقع شده باشد ، علاوه بر مجازات جرح به حداکثر مجازات مذکور محکوم می گردد.

به کار بردن اسلحه

استفاده از اسلحه یعنی وسیله ای که عادتاً کشنده باشد اعم از سرد یا گرم یکی دیگر از کیفیات مشدد محسوب می شود که در جرایمی مانند سرقت حتی ضرورتی در به کار بردن آن هم نیست. کافی است که سارق فقط مسلح باشد . ولی در جرم دیگری مانند تمرد نسبت به مأمورین دولت ، هرگاه متمرد دست به اسلحه برد ، مجازاتی سخت تر از موارد دیگر در انتظار اوست.

زمان و مکان

به دلیل تقدس بعضی از ایام مانند ماه محرم و یا مکان های شریف همچون حرم مکه مکرمه ، موجب تشدید مجازات و گاه تغلیظ دیه است. همچنین ارتکاب برخی جرایم در شب نیز کیفیتی مشدد به آن می بخشد. مثل سرقت و یا ورود مأمورین دولت به منزل کسی بدون اجازه و رضای صاحب منزل در شب.

کیفیات مشدد شخصی

این کیفیات از این جهت شخصی نامیده می شود که به اوصاف بزهکار اعم از مباشر و معاون و شرکاء جرم بستگی پیدا می کند . کیفیات مذکور مجرمیت کسی را تشدید می کند که واجد این وصف یا صفت باشد . نمونه هایی از این کیفیات عبارتند از :

– سمت و مأموریت دولتی : داشتن سمت و یا مأموریت دولتی در ارتکاب بسیاری از جرایم از موجبات تشدید است.

– مستی : حالتی که با نوشیدن مسکر ایجاد می شود و شعور و اراده را مختل می کند.

– کفر : در قانون مجازات اسلامی بین مسلم و کافر بزهکار از نظر مجازات تفاوت هایی به چشم می خورد.

– احصان : وفق قانون مجازات زن یا مردی که واجد شروط احصان نباشد ، صد تازیانه است ولی اگر شروط احصان جمع باشد ، مجازات زانی یا زانیه رجم است.

نتیجه گیری

گاه دلایلی وجود دارند که به موجب آن ها موقعیت بزهکار از حیث مجازات تشدید می شود.سیاست تشدید مجازات در قبال بزهکاران خطرناک توصیه می شود چراکه بزهکاران پیشینه‌دار، با تحمل محکومیت باید از کردار و رفتار مجرمانه و ناهنجار خود تنبه حاصل کرده باشند. تشدید مجازات مبنای عادلانه ای ندارد و بر پایه نفع و فایده اجتماعی صورت میگیرد.

وکلای متخصص و مجرب گروه حقوقی وکیل الرعایا سعی داشته اند با روشن ساختن مصادیق اسباب تشدید مجازات ، آگاهی شما عزیزان را نسبت به پیامد و نتیجه ی اعمال مجرمانه افزایش دهند تا با فراهم ساختن شرایط مربوط به سبب های تشدید کننده ، مجازات سنگین تری را متحمل نشوید.