اثبات حق ارتفاق

اثبات حق ارتفاق

اثبات حق ارتفاق  ، حقی است که به موجب آن صاحب ملکی به اعتبار مالکیت خود ، می تواند از ملک دیگری استفاده کند. به عنوان مثال : حق عبور از ملک دیگری یا حق داشتن ناودان در ملک مجاور ، نمونه هایی از حق ارتفاق هستند.

طریقه ی ایجاد حق ارتفاق

حق ارتفاق به دو شکل به وجود می آید؛

• اول به وسیله ی قرارداد : مالک ملک می تواند با قرارداد ، حق عبور یا حقوق دیگری را به شخصی واگذار کند.
• دوم به حکم قانون : ممکن است حق ارتفاق ناشی از حکم مستقیم قانون و مربوط به وضع طبیعی املاک باشد . مثلاً زمینی که بالاتر از زمین دیگری است ، بر حسب طبیعت ، دارای حق ارتفاق برای آب باران نسبت به زمین پایین تر است. وضعیت برخی قسمت های آپارتمان ها نیز شامل این گروه می شود. به عنوان مثال : اگر انباری یک واحد ، پشت پارکینگ واحد دیگر قرار داشته باشد ، مالک انبار حق عبور از پارکینگ را دارد.

اثبات حق ارتفاق

از آن جا که حق ارتفاق محدود کننده ی استفاده ی مالک است ، به طور معمول در سند رسمی ملک درج می شود ؛ اما اگر حقوق ارتفاقی ، به هر دلیل ثبت نشده باشد ، کسی که مدعی داشتن حق ارتفاق در ملک مجاور است و قرارداد مکتوبی ندارد، برای اثبات حق خود باید در مراجع قضایی ، اقامه ی دعوا کند. هم چنین برای این که حق مزبور در پرونده ی ثبتی ملک درج شود ، الزام مالک به ثبت آن نیز قابل مطالبه است.

طرفین دعوی

خواهان ، کسی است که مدعی وجود حق ارتفاق به نفع خود است و خوانده ، مالک ملک مجاور است. در صورتی که حق ارتفاق با قراردادی که مالک پیشین ملک مجاور منعقد کرده ، ایجاد شده است ، دعوا باید به طرفیت منتقل کننده و ایادی بعدی او تا مالک کنونی ، طرح شود.

مرجع صالح برای رسیدگی

دعاوی مربوط به املاک و حقوق راجع به آن ها در دادگاه محل وقوع ملک ، مطرح می شود.

نحوه ی اجرای رأی

حکم به اثبات حق ارتفاق در ملک مجاور ، جنبه ی اعلامی دارد و تعلق حق مذکور را برای خواهان مستحکم می کند . به این ترتیب اثبات حق ارتفاق ، مرحله ی اجرا ندارد؛ اما صاحب حق ارتفاق که آن را در دادگاه ثابت کرده است ، می تواند به استناد این حکم ، دادخواست ثبت حق ارتفاق را تقدیم کند و یا دعوای رفع مزاحمت و ممانعت از حق یا دعاوی دیگر مطرح کند.

حقوق ارتفاقی در آپارتمان ها

حقوق ارتفاقی در آپارتمان ها به حکم قانون تملک آپارتمان ها  ایجاد شده است. چون حقوق ارتفاقی در این گونه موارد از وضعیت ساخت بنا ناشی شده و وجود آن مسلم است ، به طور معمول در اسناد مالکیت ، درج نمی شود و نیازی به طرح دعوا برای اثبات این حقوق نیست.

حق ارتفاق موجود در دو ملک مجاور

حق ارتفاق ممکن است در مورد دو ملک مجاور وجود داشته باشد و قاعدتاً باید در سند هر دو ملک بیاید . با این حال امکان دارد این حق ، تنها در یکی از دو سند آمده باشد.  در این موارد ، نیازی به طرح دعوا در مراجع قضایی نیست و اصلاح سند از طریق اداره ی ثبت ، انجام می شود.

اذن عبور از ملک

در صورتی که حق عبور در ملک به همسایه ی مجاور داده نشده باشد ، اما صاحب ملک به وی اجازه داده باشد که از ملک او عبور کند ، مالک هر وقت بخواهد ، می تواند از اذن خود رجوع کند و مانع عبور او بشود.